Anasayfa Tıbbi Birimler Dahiliye Hipertansiyon
Hipertansiyon

Hipertansiyon

Hipertansiyon, dünya genelinde en yaygın görülen hastalıklardan biridir. Ülkemizde ise her 3 kişiden biri yani yaklaşık 15 milyon kişi yüksek tansiyon hastasıdır. Hipertansiyonun en büyük nedenleri ise genetik yatkınlık ve aşırı tuz tüketimidir. Kontrol altında tutulmaması durumunda ise beyin kanaması ve felce neden olabilmektedir.

İÇİNDEKİLER

Hipertansiyon Nedir?

Kan dolaşımı için damarlardaki gerekli kan basıncının normal seviyeden daha fazla olmasına hipertansiyon (yüksek tansiyon) denir. “Büyük tansiyon” diye bilinen kalp kasılırken kan basıncının (ilk ölçülen) 140 mmHg ve üzeri; “küçük tansiyon” diye bilinen kalp gevşerken kan basıncının (ikinci ölçülen) 90 mmHg ve üzeri olması hipertansiyon ya da yüksek kan basıncı kabul edilir. Normal kan basıncı değerleri en fazla 130 mmHg ve 85 mm Hg olmalıdır.

Hipertansiyon, kalbin iş yükünü artırır ve kalp, beyin, göz ve böbreklere kan taşıyan atardamarlarda hasara neden olur. Kalp, beyin, göz ve böbrek damarları bu yüksek basınca yıllarca direnç gösterebilir. Böylece kan basıncındaki yükselme yıllar boyu belirtisiz ve sinsi biçimde ilerleyebilir. Hipertansiyon, tedavi edilmediği takdirde tüm vücuttaki atardamar ve çeşitli organlara zarar verebilir. Hipertansiyon; kalp yetersizliği ve kalp krizi, beyin kanaması ve felç, görme kaybı, böbrek yetmezliği gibi hastalıklara yol açabilir.

En sık rastlanılan şikâyetler baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, kalp ağrısı, düzensiz kalp atışları, nefes darlığı, bulanık görme olarak sıralanabilir. Fakat pek çok insanda hiçbir belirti göstermez.

Hipertansiyona diyabet, obezite, stres, sigara ve alkol kullanımı, fazla tuz kullanımı, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı ve yaşlanma neden olabilir.

Yüksek tansiyon her yaşta ortaya çıkabilir. Her 5 kadın ve 4 erkekten 1’inde hipertansiyon görülür. Herhangi bir belirti görülmese dahi kan basıncının düzenli olarak ölçtürülmesi gerekir.

Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?

Hipertansiyon genelde değerler 11-18 mmHG’nin üzerinde çıkmadıkça belirti göstermez. Ancak sürekli yüksek seyretmesi durumunda ise vücuda zarar vermeye başlar. En sık görülen hipertansiyon belirtileri ise;

  • Baş ağrısı ve baş dönmesi,
  • Halsizlik,
  • Yorgunluk,
  • Sık idrara çıkma (özellikle uykudan idrar için uyanma),
  • Bulanık ya da çift görme,
  • Çarpıntı,
  • Nefes darlığı,
  • Kulak çınlaması,
  • Burun kanaması,
  • Ödem,
  • Düzensiz kalp atışı ve kalp ağrısıdır.

Hipertansiyon Nedenleri Nelerdir?

Hipertansiyon, 50 yaş altı erkekler ve 55 yaş üstü kadınlarda daha fazla görülür. Yüksek tansiyon görülme nedenleri ise;

  • Genetik yatkınlık,
  • Fazla tuz tüketimi,
  • Hareketsiz yaşam,
  • Obezite,
  • Fazla kilo,
  • Diyabet,
  • Kolesterol yüksekliği,
  • Sigara-alkol tüketimi,
  • Stres,
  • Gebelik,
  • Böbrek ve böbreküstü bezi hastalıkları,
  • Böbrek damarlarının daralması,
  • Uyku apnesi,
  • Tiroid bezi hastalıkları,
  • Aortun bir bölümünün doğuştan dar olması,
  • Depresyon ve romatizma hastalıklarında kullanılan bazı ilaçlar,
  • Doğum kontrol, soğuk algınlığı ve burun tıkanıklığı için kullanılan bazı haplardır.

Hipertansiyon Tanısı Nasıl Konulur?

Hipertansiyon, kan basıncının olması gereken değerlerin üstünde seyretmesiyle ortaya çıkar. Tansiyonun 9-14 mmHG. arası çıkması hipertansiyon hastası olabileceğini gösterir. Hipertansiyon tanısı ise düzenli tansiyon ölçümleriyle konur. Tansiyon ölçülmeden önce en az 5 dakika dinlenmeli, sonra her iki koldan ölçülmeli, ardından kan basıncının yüksek olduğu koldan ölçüm yapılmalıdır. Tansiyon ölçülmeden bir saat öncesinden ise sigara ve kahve tüketilmemesi gerekir.

Hipertansiyona Karşı Neler Yapılmalı? Hipertansiyon Nasıl Geçer?

Hipertansiyona karşı kilo kontrolüne dikkat etmek, fazla kilolardan kurtulmak gereklidir. Tuz tüketimi günde 5 gramı geçmemelidir. Doymuş ve trans yağlar barındıran gıdalardan uzak durulmalı, sağlıklı beslenmeye özen gösterilmelidir. Bol sebze ve meyve tüketilmeli, sigaradan uzak durulmalıdır. Erkekler günde 2, kadınlar 1 bardaktan fazla alkol tüketmemelidir. Egzersiz yapılmalı, stres azaltılmaya çalışılmalı ve tansiyon düzenli olarak ölçtürülmelidir.

Hipertansiyon Tedavisi

Hipertansiyon tedavisinde, kan basıncını 140/90 mmHg’nin altına düşürmek amaçlanır. Hastada diyabet, böbrek yetersizliği ve organ hasarı da varsa kan basıncının daha da düşük olması hedeflenir.

Hipertansiyon tedavisinde hayat tarzında değişiklik, düzenli egzersiz, kilo kontrolü, tuz alımının kısıtlanması önem taşır. Tüm tedavilere dirençli hipertansiyon olması halinde böbrek atardamarlarına operasyon yapılır ve kan basıncı kontrol altına alınır. Kalp krizi, böbrek yetmezliği, inme gibi hipertansiyonun neden olabileceği sağlık sorunlarından korunmak için erken tanı çok önemlidir. Erken tanı ile kontrol altına alınan hipertansiyon hayat kalitesini etkilemez.

Hipertansiyon tedavisinde kullanılan tansiyon ilaçlarının bağımlılık yaptığı, yan etkisinin bulunduğu düşüncesiyle bundan kaçınmak doğru değildir.

Günümüzde bu tedavide kullanılan ilaçlar, tansiyonu düzenlerken, kalp-damar sistemini korur ve böbrek fonksiyonlarının bozulmasına engel olur. Ayrıca hastanın tam tansiyon kontrolü sağlandıktan sonra ilaçlar bırakılabilir.

Hipertansiyon Sık Sorulan Sorular

Hipertansiyon tedavisi ne kadar sürer? İlaçlar bağımlılık yapar mı?

Hipertansiyon tedavisi, hayat boyu devam eden bir süreçtir. Hipertansiyon nedeniyle organlarda hasar oluşmadıysa, kan basıncı çok yüksek değilse ilaçsız tedavi kullanılır. Aksi halde ise ilaçlı tedaviye başlanır. Bu ilaçlar tansiyonu kontrol altına almanın yanında diğer organları da korur. Bağımlılık ise yapmaz.

Yüksek tansiyona hangi besinler iyi gelir?

Hipertansiyon durumunda hastaların gün içerisinde meyve, sebze ve tahıl tüketmesi, tuz, doymuş ve trans yağ tüketmemesi istenir.

Hamur işi, sucuk, kurutulmuş et-salamura, pastırma, sosis, salam, jambon gibi işlenmiş ürünler ve sakatatlardan kaçınılmalı, kavun, karpuz, avokadı, incir, portakal, kuru üzüm, fasulye, kurutulmuş kayısı, patates, domates, soğan, sarımsak, potasyum ve magnezyum yönünden zengin besinler tüketilmelidir.

Tansiyon değeri kaç olmalı?

Normal tansiyon değerleri 12-8 mmHg, hipertansiyon ise 13-14 mmHg. üzeridir.

Yüksek tansiyon kalp yetmezliğine neden olabilir mi?

Evet, yüksek tansiyon kalp yetmezliğine neden olabilir. Kalp yetmezliği hastalığına yakalanmamak için ise tansiyon kontrollerinin düzenli olarak yapılması gerekir. Yüksek tansiyonunun önüne geçmek için ise kilo kontrolü sağlanmalı, tuz tüketimine dikkat edilmeli, alkol kullanılmamalı, doğru beslenilmelidir.

Hipertansiyon ilaçları cinsel aktiviteyi azaltır mı?

Bütün ilaçların yan etkisi vardır. Doktor hastaya en uygun ilacı verir. Yan etki görülmesi durumunda ilaç değiştirilebilir.

Tansiyon kaç olursa tehlikeli olur?

Tansiyon 12-22 ml. arası olursa tehlikeli olur. Tansiyon bu değerler arasındaysa şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma, görme ve bilinç bozukluğu gibi etkileri görülebilir. Ani tansiyon yüksekliğinde ise beyin kanaması ve felç görülebilir.

Diğer Dahiliye Hastalıkları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Dahiliye Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.

Online İşlemler