Zeka Geriliği

Zihinsel becerilerin yaş ortalamasının altında olduğu, standart eğitim sisteminin beklentilerini karşılama konusunda sıkıntı yaşanması durumlarıdır. Kişi problem çözme, muhakeme, dikkat, algı, hafıza ve akıl yürütme gibi durumlarda karşısında yaşına göre daha zayıf bir performans gösterir. Zeka geriliği bulunan kişi, özel eğitim ve psiko-sosyal çalışmalar ile performansının en iyisini sergileyebilmektedir.

Zeka Geriliği Nedir?

Zeka geriliği, kişinin becerileri ve yeteneklerinin yaşına göre seviyenin altında olması ve standart eğitim sisteminin gerekliliklerini karşılamada eksiklik yaşanması haline denir. Akıl yürütme, hafıza, dikkat, sorun çözme gibi zihinsel süreçlerin kısmi olarak gerçekleşmesi ya da gerçekleşememesi durumudur. Küçük yaşlarda görülen belirtilerin fark edilip erken müdahale edilmesi önemlidir. Zeka geriliği tanısı, 10-14 yaşları arasında konulur.

Zeka geriliği belirtisi görülen çocuklara, IQ testi uygulanır.

IQ’ya Bağlı Zeka Geriliği Tablosu

• 25 ve altı IQ - Çok ağır zeka geriliği
• 25-34 IQ - Ağır zeka geriliği
• 35-50-55 IQ - Orta düzeyde zeka geriliği
• 50-55-69 IQ - Hafif zeka geriliği
• 70-79 IQ - Sınır zeka
• 80-89 IQ - Donuk, Düşük normal zeka
• 90 ve üstü IQ - Normal, parlak, üstün, dahi

Zeka Geriliğinin Nedenleri Nelerdir?

Doğum Öncesi Nedenler

Zeka geriliği, genetik nedenlerin yanı sıra, Down sendromu gibi kromozomal bozukluklar ya da hipotiroidi gibi metabolik bozukluklar sonucu da ortaya çıkabilir. Annenin, hamilelikte alkol, uyuşturucu kullanması, yetersiz beslenmesi veya bir enfeksiyon geçirmesi de zeka geriliğine neden olabilir.

Doğumdaki Nedenler

Erken veya geç doğum zeka geriliğine yol açabilir. Bebeğin doğum sırasında ters gelmesi veya göbek bağının boynuna dolanması gibi durumlarda da zeka geriliği söz konusu olabilir.

Doğum Sonrası Nedenler

Havale gibi bazı rahatsızlıklara bağlı hasar oluşumunu zeka geriliğine neden olabilir. Ayrıca kafa travmaları, çocukluk travmaları, ağır psikolojik sorunlar, sarılık, bazı çocuk hastalıkları ve psiko-sosyal etmenler de zeka geriliğine sebep olabilir.

Zeka Geriliğinin Belirtileri Nelerdir?

Zeka geriliğinin belirtileri, şöyle sıralanabilir:

• Doğuştan gelen bir rahatsızlıktan meydana gelen bir zeka geriliğinde yüz hatlarında farklılık gözlenir.
• Çocuk konuşmayı geç öğrenir veya öğrenemez.
• Günlük yaşamda temel becerileri kazanmak konusunda zorluk yaşar.
• Gelişimlerinde eksiklikler görülür.
• Yaşıtlarına göre, yeni bir şeyler öğrenmekte ve öğrendiklerini hafızasında tutmakta zorluk yaşar.
• Kendinden daha küçük çocuklarla oyun oynamak ister.

Zeka Geriliğinin Tedavisi

Zeka geriliğini ortadan kaldıracak bir tedavi yöntemi yoktur ancak zeka geriliğinin neden olacağı olumsuzlukları en aza indirgemek için çeşitli yöntemler uygulanabilir. Bu yöntemlerden en önemlisi kişinin özel ders almasıdır. Erken uyaran eğitimi ve kişiselleştirilmiş özel eğitimler ile kişi desteklenmelidir. Psikolojik tedavi ile dikkat eksikliği tedavisi de faydalı olabilir. Normal okulda eğitime devam etmesi, çocuğun psikolojisini olumsuz etkileyerek, depresyona girmesine neden olabilir. Zeka oyunları ve beyin egzersizleri gibi destekler de çocuğun sosyal hayata katılmasına destek olur.

Zeka Geriliği İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Çocuk ve Ergen Psikiyatri Birim Doktorları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Çocuk ve Ergen Psikiyatri birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.

Diğer Çocuk ve Ergen Psikiyatri Hastalıkları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.