Kabızlık Hayatı Kâbusa Çeviriyor

Kalın bağırsağın dışkıdaki suyu gereğinden fazla absorbe etmesi sonucu oluşan kabızlık (konstipasyon) günümüzde sık görülen bir rahatsızlıktır. Kabızlık bir başka tanımla; bağırsak hareketlerinin azalması veya tamamen durması sebebiyle dışkılama güçlüğü çekme durumudur. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen kabızlık yediden yetmişe kadın, erkek ve çocukta görülebilir. Dışkılama güçlüğü; dışkının tam boşalamaması, ağrılı dışkılama ve şişkinlik gibi belirtilerle ortaya çıkan bu rahatsızlık hayatı kâbusa çevirebilir.

Yaygın Bir Sindirim Sorunu

Yaygın bir sindirim sorunu olan kabızlığın birçok nedeni olabilir. Yaşam şartları ve beslenme biçimine bağlı olarak düşük lifli bir diyet, yetersiz sıvı alımı, hareketsiz yaşam tarzı, ilaç yan etkileri, bağırsak bozuklukları, hormonal değişiklikler ve strese bağlı gerekçeler bu rahatsızlık için sıralanabilir. İleri boyutta görülen kronik kabızlıkta mutlaka hekime başvurmalıdır.

Hastalık Takibe Alınmalı

Makattan kan gelmesi, kilo kaybı, karın ağrısı gibi durumlarda laboratuvar testleri, endoskopi ve kolonoskopi ile hastalık takibe alınmalıdır. Hafta üç veya daha az sayıdaki dışkılamanın nedenleri araştırılmalıdır. Rahatsızlığın altında ciddi sağlık sorunları yatıyor olabilir.

Kabızlığın Nedenleri Nelerdir?

Bireyin yaşam biçimi, hareketsizlik, istenen oranda su içmeme ve seyahat gibi pek çok nedene bağlı olarak baş gösteren kabızlık, bağırsak hareketlerinde ve dışkılama döngüsünde bir takım rahatsızlar oluşturabilir. Söz konusu gerekçeler ortadan kaldırıldığında bağırsak hareketleri de kendiliğinden normale döner. Uzun süre devam eden veya tekrarlayan kronik kabızlık ise daha ciddi bir sorundur. Bu durumda, bağırsak hareketleri sıklaşmaz veya tamamen durur, dışkılama güçlüğü ve ağrılar daha sık yaşanır. Kronik kabızlıkta mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği akıldan çıkarılmamalı. Kabızlığın öncelikli nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

Düşük lifli bir diyet: Lifli gıdalar bağırsak hareketlerini olumlu etkiler ve dışkının yumuşak olmasını sağlar. Düşük lifli bir diyet kabızlık riski oluşturabilir. Bu yüzden sebze, meyve, bakliyat ve tahıllardan oluşan lifli beslenme programına ağırlık verilmeli. Lokmalar gerektiği şekilde çiğnendikten sonra yutulmalıdır. Aşırı kafein, süt ve süt ürünleri tüketiminden çekilmelidir. Tuvalet ihtiyacı asla ertelenmemelidir.

Yetersiz sıvı alımı: Yeterli miktarda su içmek bağırsak döngüsünü düzenler ve dışkının yumuşak olmasını sağlar. Yetersiz sıvı alımı kabızlığı tetikleyebilir. Bol bol su ve sıvı gıdalar tüketilmesine özen gösterilmelidir.

Hareketsiz yaşam tarzı: Düzenli egzersiz yapmak bağırsakları canlandırır ve kabızlığı önler. Hareketsiz yaşam tarzı ise kabızlık tehlikesine sebep olabilir. Bundan dolayı daha çok hareket edilmelidir.

İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar kabızlık yan etkisi yapabilir. Antiasit, bazı antidepresan ilaçları, ağrı kesiciler ve demir haplarının uzun süreli kullanımı kabızlığa sebep olabilir.

Bağırsak bozuklukları: İrritabl bağırsak sendromu (IBS), divertikülit, kolon kanseri gibi bağırsak hastalıkları kabızlığa yol açabilir.

Hormonal değişiklikler: Gebelik, menopoz ve adet dönemi gibi hormonal değişiklikler kabızlığa neden olabilir.

Bunların yanı sıra; beslenme düzenindeki değişiklikler, süt ürünlerinin aşırı tüketimi, dışkıyı erteleme, adet döngüsü (menstrüasyon), uzun süre oturmak, hamilelik, stres, depresyon, anksiyete gibi psikolojik sıkıntılar, sindirim sistemindeki problemler; parkinson ya da MS (multiple skleroz) şeklindeki nörolojik hastalıklar, kolon kanseri benzeri hastalıklar da kabızlığa neden olabilir.

Kabızlığın Belirtileri Nelerdir?

Kabızlığın kişiden kişiye değişebilen belirtileri arasında şunlar sayılabilir:

• Tuvalete çıkma sayısının az olması,
• Dışkılama zorluğu veya tamamen durması; sert ve kuru dışkı,
• Karın ağrısı ve rahatsızlık hissi; gaz ve şişkinlik,
• Kabızlık anında bireyin iştahı azalabilir ve besinleri sindirimi zorlaşabilir.
• Dışkıda kan varsa, kilo kaybı veya bağırsakta şiddetli ağrı söz konusuysa, kabızlık iki haftadan uzun sürüyorsa mutlaka bir hekime başvurmakta büyük yarar var.

Kabızlığa Neden Olan Gıdalar

Farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen bir sindirim sorunu olan kabızlık durumunda kişi tükettiği gıdalara dikkat etmelidir. Yiyeceklerin kabızlık üzerindeki etkisi değişebilir ve herkes için farklı olabilir. Lifli yiyecekler, bağırsak hareketlerini artırırken düşük lifli gıdalar kabızlık riskini yükseltir. Kabızlığa neden olduğu bilinen bazı yiyecekler şunlardır: Makarna, pilav, muz, pirinç lapası, fastfood yiyecekler, fazla süt tüketimi.

Benzer Haberler