Toplumumuzda en sık karşılaşılan hastalık gruplarından biri de romatizmal hastalıklardır. Kemik, kas ve eklemde meydana gelen romatizmal hastalıkların yüzden fazla çeşidi vardır. Romatizmal hastalıklar genetik yatkınlığı olan bireylerde çevresel etkenlerin tetiklemesiyle ortaya çıkar. Toplumumuzda en sık karşılaşılan romatizmal hastalıklar ise; Romatoid Artrit (İltihaplı Romatizma), Osteoartrit (Eklemlerde Kireçlenme), Ankilozan Spondilit (Omurga-Bel Romatizması) ve Fibromiyalji (Yumuşak Doku Romatizması)’dır.
Romatizma Nedir?
Kas, iskelet ve bağlardan oluşan hareket sisteminde ağrı ve hareket kısıtlılığı ile birlikte etkili olan kronik bir hastalıktır. Çocuklar da dahil her yaş grubunda görülebilmektedir. Genel olarak genetik geçişli olan romatizmal hastalıklarda eklemin aşırı yıpranması, fazla kilo, yaralanmalar, travmalar, çevresel faktörler, yaş ve cinsiyet de etkilidir.
Romatizmal Hastalık Belirtileri Nelerdir?
- Eklemlerde ağrı, şişlik ve deformite
- Eklemlerde iltihaplanma
- Kas ağrısı
- Kas güçsüzlüğü
- Sırt ve bel ağrıları
- Deride sertlik
- Ciltte döküntü
- Tırnak değişiklikleri
- Nefes darlığı
- Hareket kısıtlılığı
- Böbrek fonksiyonlarında azalma
- Gözlerde iltihaplanma, gözlerde kızarıklık
- Görmede azalma
- Gözyaşı ve tükürük azalması
- Sinir sistemi bozuklukları (felç)
- Uzun süreli yüksek ateş
- Oturup kalkma, merdiven çıkmada zorluk
En Sık Görülen Romatizmal Hastalıklar Nelerdir?
Romatoid Artrit
Halk arasında iltihaplı romatizma olarak bilinen hastalıktır. Birçok doku ve sistemi etkileyebilen bu hastalıkta, eklem aralıklarındaki sinoviyal sıvı artar ve eklemlerde deformasyon oluşur. İleri dönemlerde ciddi sakatlıklara neden olabilmektedir. Romatoid Artrit durumunda hastanın el bileği ve parmaklarında ağrı, şişlik, sabah ellerini kullanamama (sabah tutukluğu), ellerde şekil bozukluğu vardır. Hastalıktan dirsekler, ayak bilekleri, omuz ve dizler de etkilenir. Bunların yanında çiğneme bozukluğu, akciğer, kalp göz, larinks ve deri altında nodüller de görülebilir. İlerleyen süreçte ise kalp zarlarında iltihaplanmaya neden olabilmektedir.
Romatoid Artrit’in tanısı kan testleri ve eklem grafileri ile yapılır. Erken tanı ile tedaviye başlanması halinde şekil bozukluğu ve fonksiyon kayıpları önlenebilmektedir.
Osteoartrit (Eklemlerde Kireçlenme)
En sık görülen eklem hastalığıdır. Başta kıkırdak olmak üzere ekmeli oluşturan bütün yapıları etkiler. Eklem kıkırdağının yapısının bozulması ve kaybolması ile ortaya çıkar. Osteoartrit vakalarında eklemlerde ağrı, hassasiyet, hareket kısıtlılığı ve sıvı birikimi vardır. 70 yaş üstü kişilerin dörtte üçünde bu hastalık bulguları görülür. Sıklıkla diz, kalça ve el parmak eklemlerinde rastlanır. Bu hastalığa karşı süt ve süt ürünlerinin tüketimi, düzenli egzersiz yapılması ve kilo alınmaması önemlidir.
Ankilozan Spondilit
Genellikle erken evrede kalça ekleminde başlar, ilerleyen zamanlarda omurgayı etkileyen bir hastalıktır. Bel fıtığına benzer belirtilerle ortaya çıkan bu hastalık, ilerleyen dönemde bel-boyun bölgesinde bulunan omurganın kireçlenmesine neden olur. Kronik ağrılar ve hareket kısıtlamaları sık görülen semptomlardır. Sabah tutukluğu bulanan hastalarda düşük dereceli ateş, yorgunluk, halsizlik ve kilo kaybı gibi bulgular görülür.
Fibromiyalji (Yumuşak Doku Romatizması)
Kronik ağrı ve yorgunluk sendromu olarak bilinmektedir. Hastalar sabahları yorgun kalkarlar. Yaşam kalitesini bozun bu hastalık, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Stres altında iken hastalığın etkisi daha fazladır. En önemli belirtisi ise vücutta bazı bölgelerde hassasiyet görülmesidir. Kas ve kemiklerde ağrı, genel bir yorgunluk hali, uyku düzeninde problemler, kulak çınlaması, nefes almada zorluk ve bilişsel bozukluklarla kendini gösteren bu hastalık, mükemmeliyetçi kişilerde daha fazla görülmektedir. Bu nedenle bu hastalarda depresyon, konsantrasyon bozukluğu ve hafıza problemleri sıklıkla görülür. Bu hastalar sıkça kabızlık ve gaz sorunu yaşar. Genetik faktörler, çocukla geçirilen duygusal travmalar fibromiyaljide etkilidir.
Fibromiyalji tedavisinde ilaçların yanı sıra fizik tedavi, davranış tedavisi, masaj ve bölgesel enjeksiyonlar kullanılmaktadır.
