Varis Hastalıklarının Cerrahi Tedavisi
Varis Nedir?
Damarlarda kan birikmesiyle toplardamarın genişlemesi, belirginleşmesi ve kıvrılması durumuna varis denilir. Genelde bacak derisinin altında ve mavimsi renkte görülen varisler, değişik çapta oluşurlar. İlk başlarda sadece görüntü olarak rahatsızlık verse de ilerleyen zamanlarda ağrılı hale gelebilir. Bununla birlikte bacaklarda şişme ve kronik venöz yetmezlik de ortaya çıkabilmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir.
Varis Neden Olur?
Varisin oluşumunda pek çok neden olabilir. Şişmanlık, uzun süre ayakta kalma, gebelik, ailede varis öyküsü bulunması, doğum kontrol hapı kullanılması, hormon tedavileri, dar giysi giyme, kabızlık, yaşlılık ve sıcak ortamlarda sık bulunulması gibi nedenler sonucu ortaya çıkabilmektedir.
Varisin Belirtileri Nelerdir?
Varis hastalığı;
- Bacaklarda mavi mor şişlikler oluşması
- Bacaklarda ağrı
- Bacaklarda ağırlık hissi
- Bacaklarda uyuşukluk
- Bacaklarda kaşınma
- Huzursuz bacak sendromu gibi belirtilerle ortaya çıkmaktadır.
Varis Tipleri Nelerdir?
Varis hastalığı toplumun %10-20’sinde ve daha çok ileri yaşlarda görülen bir hastalıktır. Varisin üç çeşidi vardır. Bunlar;
- Örümcek Ağı (Telenjeaktazi)
- Retriküler Varisler
- Büyük Toplardamar Varisleri
Örümcek Ağı (Telenjeaktazi)
Ayak bileği çevresinde genelde deri yüzeyine daha yakın yerleşim gösteren 1 mm veya daha küçük varislerdir. Genelde kırmızı renkte olan bu varisler, örümcek ağına benzediği için bu ismi almıştır.
Retkiküler Varisler
Çapları 4 mm’den küçük, ciltte hafif kabarık olarak duran mavi, yeşil ve mor renkli varislerdir. Elle kolayca hissedilemez.
Büyük Toplardamar Varisler
4 mm’dan daha büyük, ciltte kabarık, büyük ve geniş kıvrımlar oluşturan ve gözle rahatlıkla fark edilebilen varislerdir. Genelde bacağın iç yüzeyinde ve diz altında görülen yeşilimsi renkteki bu varisler, özellikle ayakta uzun süre kalındığında belirginleşmektedir. Ayakta durdukça dolgunlukları artır, yatıp bacağı yukarı kaldırınca da kaybolur.
Varisler Sorun Oluşturur Mu?
Hastalığın ilk zamanlarında sadece görsel olarak rahatsızlık veren varisler; ilerleyen zamanlarda şiddetli ağrıya, toplardamarlarda iltihaplanma, varisin yırtılıp kanaması ve pıhtı oluşup akciğere pıhtı atması (pulmoner emboli) gibi olumsuz durumlara da yol açabilmektedir.
Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Varis tedavisinde en geleneksel yöntem varisli damarın çıkarılmasıdır. Ancak bu hem zor hem de uzun süreli bir iyileşme yöntemidir. Günümüzde varis tedavisinde;
- Skloraterapi
- Mini Cerrahi Tedavi
- Cerrahi Tedavi
- Damar İçi Lazer Uygulaması
- Radyofrekans Yöntemi
- Varis Yapıştırma ve Kapama Yöntemi kullanılmaktadır.
Skloraterapi
Bu yöntemde ince bir iğne ile varis içine kimyasal bir madde enjekte edilir. Varis çorabı veya özel bir bandaj ile varisli bölge 3 gün kapalı tutulur. Genelde çok ince kılcal damarlar halindeki varislerin tedavisinde kullanılmaktadır.
Mini Cerrahi Tedavi
Yaklaşık olarak yarım cm kalınlığındaki varislerin tedavisinde tercih edilir. Bunun için 3-4 mm’lik küçük bir kesi açılıp bir kanca ile varisler çıkarılmaktadır.
Cerrahi Tedavi
Büyük damar varislerinde, yüzeysel toplardamarda yetmezlik saptanan hastalarda tercih edilen yöntemdir. Bu işlemde diz bölgesinde yaklaşık 1-1,5 cm, kasık bölgesinde yaklaşık 3 cm’lik kesi ile venöz yetmezliği bulunan yüzeysel damarlar çıkarılır. Genel veya spinal anestezi altında, yaklaşık yarım saatlik bir ameliyatla uygulanır. Operasyon sonrası özel bir bandajla bacak sarılır. Bir gece hastanede yattıktan sonra taburcu edilir. Yaklaşık bir hafta sonra da dikişler alınır.
Damar İçi Lazer Uygulaması
Lazer cihazı, diz bölgesinden bir iğne yardımı ile damara girip kasığa kadar ilerletilir. Daha sonra damar yakılır. Bu damarın çevresinde başka genişlemiş damarlar varsa bunlar da küçük kesilerle çıkarılır. Kasık bölgesinde kesiye sebep olmaması konfor açısından önemlidir.
Radyofrekans Yöntemi
Diz bölgesinden varisli damara girilip ablasyon (ısı enerjisi) yöntemi ile damar yok edilir. Konforlu bir yöntemdir. Yüksek başarı oranı nedeniyle sıkça tercih edilen bir yöntemdir. Hasta tedavinin ardından aynı gün içerisinde taburcu edilmektedir.
Varis Yapıştırma ve Kapama Yöntemi
Varis tedavisinde en güncel tedavilerden biridir. Damarlara tıbbi bir yapıştırıcı olan siyanoakrilatin enjekte edilir. Bu yapıştırıcı vasıtasıyla varisli damarlar birbirine yapışarak ortadan kalkmaktadır. Yaklaşık 10 dakika süren bu işlem sonrası hasta normal hayatına kaldığı yerden devam eder.
Varis Gelişimi Nasıl Engellenir?
Damarlarda varis oluşumlarının önüne geçmek için;
- Düzenli egzersiz yapılmalı (Koru, yürüyüş, yüzme vb.)
- Uzun süre ayakta durulmamalı
- Fazla kilolar verilmeli
- Çok sıkı ve dar giysi tercih edilmemeli
- Topuklu ayakkabıdan uzak durulmalı
- Yüksek lifli besinler tüketerek kabızlıktan korunmalı
- Uzun süre ayakta kalıyorsanız daha sonra bacakları havaya kaldırıp dinlenmeli
- Sıcak ortamlardan (kaplıca, sauna, hamam) uzak durulmalı
- Mesleğiniz ayakta durmayı zorluyorsa varis çorabı kullanmalı
- Uzun süreli oturmaktan kaçınılmalı, sık sık kalkıp dolaşılmalıdır.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
