Covid-19 pandemisinin ardından dünyada endişeye yol açan viral hastalıklardan biri de maymun çiçeği virüsüdür. Daha önceki yıllarda daha çok Afrika’nın batı ve orta kesimlerinde görülen virüs, son dönemde daha farklı şekillerde etkili olmaya başladı. Kemirgenlerde ve yabani hayvanlarda görülen maymun çiçeği virüsü, enfekte hayvanlardan insanlara bulaşarak insanlar arasında yayılır. Adana’da maymun çiçeği hastalığı tedavisinin verildiği Özel Adana Ortadoğu Hastanesi sizler için derledi…
Maymun çiçeği, Poxviridae adlı virüs ailesine ve Orthopoxvirus cinsine ait Monkeypox virüsünden kaynaklı viral bir hastalıktır. Virüs, kökenini kemirgenlerden alır. 1958 yılında bir araştırma için tutulan maymun kolonilerinde çiçek hastalığına benzer belirtilerle görülen virüs, “maymun çiçeği” olarak adlandırıldı. İnsanlarda maymun çiçeği virüsü ilk kez 1970’te görüldü. Maymun çiçeği, son dönemde yaygınlaşarak, farklı bölgelerden farklı insanlar üzerinde de teşhis edildi.
Maymun çiçeği, insanlara virüsle enfekte olan bir hayvan ya da insandan bulaşabilir. Tüm virüsler gibi maymun çiçeğinde de temasın ardından bir kuluçka süresi vardır. Semptomların ortaya çıkışı 5-21 gün arasındadır. Belirtiler, geçmişte büyük salgınlara yol açan çiçek hastalığı ile benzerlik gösterir. Maymun çiçeği virüsünün en sık rastlanan belirtileri şöyle:
Maymun çiçeği virüsünden kaynaklanan enfeksiyon bulaşıcıdır. Virüs genelde fare, sincap gibi kemirgenlerden bulaşır. Virüsle enfekte olmuş bir hayvan tarafından ısırılmak, vücut sıvılarına, derilerine veya hastalıktan kaynaklı döküntülerine dokunmak, enfekte bir hayvanın iyi pişmemiş etini tüketmek, kürkünü kullanmak gibi durumlarda hastalık bulaşır.
Hasta kişinin vücudundaki döküntüler ve bu kabarcıkların içerisindeki sıvılarla hastalık bulaşır. Yani hasta kişinin döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaştığı giysi, çarşaf, havlu ve benzeri eşyaları ortak olarak kullanmak hastalığın bulaşmasına yol açar.
Ayrıca hasta kişinin öksürmesi ya da hapşırmasıyla yayılan damlacıklarla da hastalık bulaşır.
Maymun çiçeği virüsü, normalde nadir görülen bir hastalık olmasına rağmen son dönemde hastalık birçok ülkede görülmesi başladı. Maymun çiçeği virüsünden korunmak için öncelikle hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerekir. Eller düzenli olarak su ve sabunla yıkanmalı, kirli yüzeylere dokunulduktan sonra eller temizlenene kadar yüze dokunulmamalıdır.
Hastalık, hayvan etleriyle de bulaştığı için iyi pişmiş etler tüketilmelidir.
Doğada zaman geçirirken dikkatli olunmalı, ölü hayvanlar dahil olmak üzere vahşi hayvanlara yaklaşılmamalıdır. Fare gibi hayvanların girip çıktığı tespit edilen alanlar varsa buralar çok iyi şekilde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Bu alanlarda gıda maddeleri varsa kesinlikle tüketilmemeli, derhal imha edilmelidir.
Su çiçeğine benzer deri kabarcıkları olan, ateş, üşüme, titreme gibi belirtiler gösteren kişiler acilen sağlık kuruluşlarına başvurmalıdır. Bu kişilerin kullandığı giysiler, havlu ve yatak örtüsü gibi eşyalara temas edilmemelidir.