Obsesif Kompulsif Bozukluk yani OKB, obsesyon olarak da adlandırdığımız, rahatsız edici ve sürekli olarak tekrar eden düşüncelere karşı bireylerin kendisini rahatlatmak için geliştirdiği kompulsiyon yani tekrar eden davranışlarla karakterizedir. OKB’li hastalar, kontrol altına alamadıkları düşünce ve korkuları bir çeşit saplantı halinde yaşarlar. Bu durum hem bireylerin kendisi hem de çevrelerindeki insanlar için rahatsız edici hale gelebilmektedir. Bu düşüncelerin neden olduğu gerginlik ve kaygı yüzünden tekrar eden davranışlar bir çeşit zorunluluk hale gelir. Obsesif kompulsif bozukluk yaşayan bireyler bu davranışları, bir çeşit rutin hale getirirler. OKB’li bireyler tüm bu takıntıları görmezden gelmek veya önlemek için çabalasalar da bunu başaramazlar. Aynı zamanda endişe düzeyleri de artar. Bilim dünyası tarafından nedeni kesin olarak saptanamayan obsesif kompulsif bozukluk vakalarında çevresel ve biyolojik faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), kişinin sürekli tekrar eden düşüncelere sahip olması nedeniyle rahatlamak amacıyla sürekli tekrar eden davranışlarda bulunması durumdur.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişiler, kontrol edemedikleri düşünce ve korkuları saplantı halinde yaşarlar. Bu da kendileri ve çevresindekiler için rahatsız edici olabilir. Bu düşüncelerin yarattığı gerginlik ve kaygı, tekrar eden davranışların zorunlu hale gelmesine yol açar. Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastalar tüm bu zorunluluk ve takıntılı düşünceleri önlemek için bunları bir rutin haline getirir.
Obsesif kompulsif bozukluğun nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte, biyolojik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülüyor. Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişiler tacize uğramak, hastalık, sevilen birinin kaybı, iş veya okulla ilgili sorunlar gibi faktörlerden etkilenebiliyor.
Obsesif kompulsif bozukluk, hem saplantıyı hem kişinin kendini zorlamasını barındırır. Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişiler, takıntılı düşünceleri olduğunda endişelerini kontrol altına almaya yardımcı olacak kurallar oluşturabilir. Ancak kontrol çabaları genelde düzeltmek istedikleri sorunla gerçekçi bir şekilde ilişkili değildir. Obsesif kompulsif bozukluk gençlik veya erken yetişkinlik yıllarında başlar ve semptomlar hayat boyunca değişim gösterebilir.
Obsesif kompulsif bozukluğun belirtileri ise şöyle sıralanabilir:
Birçok farklı türde karşımıza çıkan obsesif kompulsif bozukluğun türü, hastalığın gösterdiği belirtilere göre sınıflandırılmaktadır. Yani bu OKB türleri, aynı hastalığın farklı görünümlerini ifade eder. Halk arasında en yaygın görülen OKB türü temizlik hastalığı olarak adlandırılan durumdur. Bu kişiler, mikrop bulaşma endişesiyle kirden ve pislikten uzak durabilmek için çaba sarf ederler. Bir diğer yaygın görülen OKB türü ise vesvese hastalığı olarak adlandırılan durum. Bu vakalarda hastalar sürekli olarak endişe verici duygulara kapılabilir, küfürlü cümleleri ve cinsel içerik barındıran görüntüleri aklına getirebilir. Bundan dolayı suçluluk ve endişe hissedebilir. Bazı hastalarda da kontrol etme güdüsü hakimdir. Sürekli olarak fırın, ocak, kapı kilidi, priz gibi eşyaları kontrol etmek isterler.
Obsesif kompulsif bozukluk için yapılsn bir test yoktur. Tanı, hastanın gösterdiği semptomlar üzerinden uzman bir doktor tarafından konulur. Psikiyatrist tarafından yapılan psikolojik değerlendirmede duygular, düşünceler ve semptomlar incelenir.
Obsesif kompulsif bozukluk tedavi edilmediğinde kendiliğinden iyileşmeyeceği için tedavi şarttır. Tedavide davranış terapisi ve ilaç tedavisi yöntemleri uygulanır.
Hastalığın tanısı için uygulanabilecek bir laboratuar testi yoktur. Alanında uzman bir psikiyatrist, hastanın davranışlarını izleyerek ve gösterdiği belirtileri analiz ederek tanı koyar. Tedavinin başarıya ulaşabilmesi için tanının doğru konulması gerekir. OKB tedavisinde ilaç uygulamalarından ve bilişsel davranış terapisi yönteminden faydalanılır.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişilerde sıklıkla görülen abartılı ve takıntılı düşünceleri azaltmaya yönelik tedavi yöntemidir. Kişiye, zorlayıcı davranışlarda bulunmadan kaygı yaratan inançlarıyla yüzleşmeleri konusunda yardımcı olmak amaçlanır.
Hastanın kendisini rahatlatmak için uyguladığı ritüelleri önlemek ve onların korkularıyla yüzleşmesini sağlamak amaçlanır. Bu sayede OKB’li bireylerin anksiyeteleri azalır. Terapinin temel odağı OKB’li bireylerin abartılı düşüncelerini azaltmaktır. Terapi uygulamaları ile hastanın gerçek gibi algıladığı kaygı verici düşüncelerden uzaklaştırılması mümkündür.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastalarda beyindeki serotonin seviyesini artırmaya yönelik ilaçlar alınır.
Antidepresan uygulamaları ile bireyin beynindeki seratonin düzeyi dengelenir. Bilişsel davranış terapisi ve ilaç uygulamalarına yanıt vermeyen vakalarda beyin cerrahisine veya elektrokonvulsif gibi yöntemlere başvurulabilir. Düzenli ve doğru tedavi uygulamaları ile hastalar normal yaşantısına dönebilmektedir.
Obsesif kompulsif bozukluk toplumda her 100 kişiden 2-3’ünde görülmektedir. Genetik etmenler, çocuklukta yaşanan travmalar ve çevresel faktörlerin etkili olduğu bilinmektedir.
Obsesif kompulsif bozukluk düzenli tedavilere düzelebilecek bir durumdur.
Kişi yoğun kaygılar nedeniyle kaçınma davranışlarına girer ve bu da bütün hayatını olumsuz etkiler. Kişi işini yapmakta, dışarı çıkmakta, sosyal hayata karışmakta zorlarla yaşar. Bu tür davranışlar artış gösterince depresyon, panik atak, alkol bağımlılığı ve ikinci psikiyatrik hastalıklar ortaya çıkabilmektedir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Psikiyatri birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Diğer Psikiyatri HastalıklarıÖzel Adana Ortadoğu Hastanesi Psikiyatri Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Adres
Ziyapaşa Mah. 67055 Sokak No: 1 Seyhan / ADANA
Poliklinik Saatleri
Hafta İçi: 09:00 - 17:30
Güçlü hekim kadrosu ve üst düzey teknoloji ile donatılmış Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde sağlığınıza kavuşup yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Sağlıklı yarınlar için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi!
içeriği görüntüleNot: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
