Başın ve boğazın belirli bölgelerinde yer alan dokularda oluşan kanser türlerinin genel ismi baş ve boyun kanserleridir. Bütün kanser türleri içerisinde yüzde 10’luk dilimi baş ve boyun kanserleri oluşturur.
En sık karşılaşılan baş boyun kanserleri; dudak kanseri, yutak kanseri, ağız kanseri, gırtlak ve geniz kanserleridir. Erken teşhis sağlandığında bu kanser türlerinin tedavisinde başarı şansı son derece yüksektir. Erken dönemde başlanan tedavide tümörler vücuda yayılmadan yok edilebilir.
Baş ve boyun kanserleri bulundukları yere göre adlandırılır.
Ağız boşluğu; dudak diş etleri dil, yanaklar, damak ve ağız tabanını kapsamaktadır. Dudak kanseri en çok alt dudakta ve kadınlara oranla erkeklere daha çok görülür. Yaş ilerledikçe görülme sıklığı da artar.
Dil kanserleri de hücrelerin anormal çoğalması sonucu oluşur. Dil, ağız boşluğunda olduğu için teşhisi diğer organlara göre daha kolaydır. Temel nedeni sigara kullanımıdır.
Diş eti kanserleri ise uygun olmayan protezler ile ilişkilidir. Tanınmazı zor kanser türlerinden ir diğeri de ağız tabanı ve çene arkası kanserleridir.
Nazofarenks (geniz), burun ve boğazın arka tarafında ve üst kısımlarda kalan bölgeye denilir. Nazoferenks (geniz) kanserinin erken tespiti çok zordur. İlk belirtisi boyunda kitle olabildiği gibi belirtileri ise burun tıkanıklığı ve kulak problemleridir.
Gırtlak, boğazda yemek ve nefes borusunu birbirinden ayıran, yutaktan sonra gelen yapıya denilir. Yemeğin nefes borusuna kaçmasını engeller. Gırtlakta oluşan kötü huylu hücrelere gırtlak kanseri denilir. Genellikle gırtlağın üst kısmında görülür. Daha çok erkeklerde, sigara ve tütün mamullerinin kullanımından kaynaklanır. En büyük belirtisi 3 haftayı geçen ses kısıklıklarıdır.
Tükürük bezi, baş ve boyun bölgesinde, sindirim için gerekli olan tükürüğü üreten yapılara denilir. Tükürük bezinin ürettiği salgılar içerisindeki antikorlar ile enfeksiyonları da önler. Tükürük bezi kanserlerinin birçok tipi bulunmasına rağmen genelde iyi huyludur ve yayılım göstermezler. En sık görülen belirtisi ise ağrısız şişkinliktir.
Paranazal sinüsler ise burun boşluğunun yan tarafında bulunur. Burun boşluğu ve paranazal sinüslerde oluşan tümörlere oluşum yerine bağlı olarak burun kanseri ya da sinüs kanseri denilir. Genelde iyi huyludurlar. Metastaz riski düşük kanser türlerindendir.
Baş ve boyun kanserlerinin oluşumunda en büyük faktörler sigara, tütün mamulleri ve alkol kullanımıdır. Risk, bu ürünleri birlikte kullananlarda daha çok artar.
Bir başka faktör de İnsan Papilloma Virüsü (HPV) enfeksiyonudur. Baş ve boyun kanserlerine kötü beslenme alışkanlıkları, ağız hijyeninin bozulması ve Ebstein-Barr virüs enfeksiyonu da neden olabilmektedir.
Baş ve boyun kanserleri belirti verebileceği gibi hiçbir belirti de vermeyebilir. Sıkça görülen baş boyun kanserleri belirtileri ise;
Baş ve boyun kanserinin tedavisi için erken tanı önemlidir. Bu kanser türlerinin dörtte üçü muayenede tespit edilebilir. Tanı için bazı testler yapılmalıdır. Fiziki muayenenin yanında endoskopiye de ihtiyaç duyulur.
Doktor muayenede kan ve idrar örnekleri de isteyebilir. Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans (MR) ve Röntgen gibi görüntüleme yöntemlerine de başvurulabilir, patoloğun incelemesi biyopsi örneği alınmasını da isteyebilir. Kanser türünün kesin tanısında en garanti yöntem biyopsi alınıp laboratuvarlarda incelenmesidir.
Baş ve boyun bölgelerinde oluşan şişlikler, ağız ve ağız içinde çıkan yaralar bu kanserlerin habercisi olabilmektedir. Yine diğer tüm kanser türlerinde olduğu gibi tedavi kişiye özel planlanır. Baş ve boyun kanserlerinin tedavisinde üç yöntem vardır. Bunlar;
Baş ve boyun kanserlerinde ilk seçenek cerrahi işlemlerdir. Kanserli doku ya da organ cerrahi yöntemle çıkarılmaktadır. Kanserin yayılma riski yoksa etkilidir. Yayılma riski varsa diğer yöntemlerle birlikte tercih edilmektedir.
Kanserli hücrelerin yok edilmesi için kullanılan kimyasal maddelere kemoterapi denilmektedir. Bu yöntemden vücudun geneli etkilenir. Genelde kanserli hücreler yayılım gösteriyorsa tercih edilir.
Radyasyon tedavisi, kanserli hücrelerin yok edilmesinde tek başına kullanılabildiği gibi diğer yöntemlerle birlikte de kullanılabilir. Radyasyon ile kanserli hücreler yok edilir. Kanseri önlemek, kanserli hücrelerin yayılımını önlemek, geciktirmek veya ağrıyı azaltmak amacıyla kullanılır.
Baş ve boyun tümörünün en bilinen belirtileri;
En sık görülen baş boyun kanser türleri; ağız, ağız boşluğu, dudak, yutak, geniz ve gırtlak kanserleridir.
Ortalama yaşam süresi 6-15 ay arası olmak üzere, kanserin durumu ve tedaviye bağlı olarak değişmektedir.
Baş boyun kanserleri, kanserden yaşam kaybının %4’ünü oluşturmaktadır.
Boyun kanserleri genelde iyi huyludurlar. Cerrahi yöntemle çıkarıldıktan sonra problem kalmaz. Kötü huylu ise cerrahi yöntemle alınır ve ardından radyoterapi ve kemoterapi uygulanır.
Gırtlak kanseri, ölümcül bir hastalıktır. Hastalığın seyri açısından erken tanı ve tedavi önemlidir.
Birinci evre gırtlak kanseri vakalarında 5 yıl hayatta kalma oranı %90, ikinci evrede 5 yıl hayatta kalma oranı %74, üçüncü evrede 5 yıl hayatta kalma oranı %56, dördüncü evrede 5 yıl hayatta kalma oranı ise %44’tür.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Plastik Cerrahi Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Adres
Ziyapaşa Mah. 67055 Sokak No: 1 Seyhan / ADANA
Poliklinik Saatleri
Hafta İçi: 09:00 - 17:30
Güçlü hekim kadrosu ve üst düzey teknoloji ile donatılmış Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde sağlığınıza kavuşup yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Sağlıklı yarınlar için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi!
içeriği görüntüleNot: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
