Omurga, bedeni taşıyan, dik durmayı sağlayan ve iskelet sistemini de kapsayan bir yapıdır. Omurgada, omur kemikleri üst üste sıralı şekilde bulunur. Bu kemikler, baştan leğen kemiğine kadar bir iskelet oluşturur. İskelet, solunum sistemi için hayati önemdedir. Ayrıca gövdenin hareketi de iskelet sistemi tarafından sağlanır.
Servikal omurga, omurganın boynumuzun içinde kalan kısmını tanımlamak için kullanılan tıbbi terimdir. Servikal spinal kolon, 7 adet omur ve bu kemikler arasında yer alan diskler ile ligamentöz bantlardan oluşmaktadır. Bu yedi omurun her birinin içerisinde omuriliğin geçtiği kanallar yer almaktadır.
Omurganın bu bölgesi, boynumuzu yukarı – aşağı ve sağa – sola oynatabilmemiz için yeterli esneklikte olmalıdır. Fakat içerisinden geçen hassas yapıdaki omuriliği ve spinal sinirleri koruyabilecek denli güçlü de olması gerekir.
Omurilik, beyinden aldığı sinyalleri bacaklar, kollar ve gövdeye iletmekle görevli bir yapıdır. Bunun yanı sıra kol, bacak ve gövdeden iletilen sinyallerin yeniden beyne iletilmesi de omurilik sayesinde gerçekleştirilir. Spinal sinir kökleri kaslarımızı kontrol etmemizi, kol ve bacaklarımızı hissetmemizi sağlar.
Omurgayı oluşturan omurlar arasında hareket etmeyi sağlayan ve omurları birbirleriyle birleştiren eklemler vardır. Ayrıca omurgada omurilik kanalı bulunur. Omurgayı birleştiren eklemlerle diskler arasında esneklik vardır. İlerleyen yaşlarda diskler esnekliğini kaybedebilir. Bunun sonucunda eklemler genişler, kireçlenme ya da yumuşak dokuların kalınlaşmasına bağlı olarak omurga kanal daralması ortaya çıkar. Kanal daralması, omurilikten geçen sinir kanallarının daralmasıyla meydana gelen ciddi bir rahatsızlıktır, sinirler ve omurilik görevini yerine getiremez hale gelir.
Omurga kanal daralması, bacaklara giden sinirlerin sıkışmasına neden olduğu için her iki bacakta da uyuşma olur ve tedavi edilmediği takdirde ilerler.
İlerleyen yaşla birlikte ligamanlarda kalınlaşma ve disklerde şişlik oluşması normaldir. Yaşlanma sürecine bağlı olarak kemikleri kaplayan kıkırdak yapısı deforme olur. Bu da eklemlerin normalden fazla büyümesine yol açar. Bazı insanlar doğuştan daralmış servikal stenoz sahibidirler. Bu hastalığın varlığı halinde insanlar bacaklarında uyuşma ve ağrı şikayeti yaşarlar.
Servikal Stenoz rahatsızlığının tedavisinde egzersiz, fizik tedavi, ilaç veya ameliyat gibi seçenekler değerlendirilir. Fakat müdahalede geç kalınmışsa ve kalıcı sinir hasarı yaşanmışsa ameliyat uygulamasının başarı yüzdesi de azalır.
Bu rahatsızlığın ilk belirtisi bacaklarındaki uyuşmadır. Bel fıtığı ile omurga kanal daralmasının belirtileri bazen karıştırılabilir ancak bel fıtığında bacaklarda ani ağrı oluşurken, kanal daralmasında bacaklarda uyuşma ve yavaş yavaş başlayan bir ağrı görülür. Omurga kanal daralmasının belirtileri; bel ve boyun bölgesinde ağrı oluşması, yürürken bacakta oluşan güç kaybı ve ağrı, bacaklarda uyuşma ve his kaybı, kramplar, dik durmakta zorlanmak ve bağırsak sorunlarıdır.
Omurilik kanal daralması, yaşlandıkça vücudun esnekliğini kaybetmesi ve kireçlenme oluşması nedeniyle daha çok 50 yaş üzeri kişilerde görülür.
İlk olarak uyuşukluk ve kuvvetsizlik benzeri şikayetlerin başlangıç aşamasını ve ilerleme süreçlerini doktorunuzla paylaşmanız gerekir. Ardından kol, bacak ve boynunuzun fonksiyonlarına dair detaylı bir fizik muayene gerçekleştirilir. Sonrasında dengenize ve yürüyüşünüze dair değerlendirmeler yapılır ve doktorunuz tarafından reflekslerinize bakılır.
Sonraki aşamada görüntüleme teknolojilerinden faydalanılır. Röntgen filmleri sayesinde hastalarda disk boşlukları veya eklemlerde dejeneratif değişiklikler benzeri bulgular saptanabilir. Eğer hastanın boyun omurları arasında herhangi bir kayma söz konusu ise hastanın boynu öne ve arkaya eğilerek çekilen röntgen filmleri sayesinde tespit edilebilir.
MR teknolojisi omurilik veya sinir köklerinin üzerine baskı yapma ihtimali bulunan dokuların görüntülenebilmesinde kullanılır. Gerekli görüldüğünde bilgisayarlı tomografi tetkiklerinden de faydalanılabilir.
Bazı hastalarda omurilik ve sinirlerin elektriksel aktivitelerini gözlemlemek için elektrotanısal bazı tetkikler uygulanır. Sinir hastalıklarının birbirinden ayrıştırılması için elektromyogram teknolojisine başvurulur.
Omurga kanal daralması tanısı, geniş çaplı bir nörolojik muayenenin ardından MR, bilgisayarlı tomografi, röntgen gibi yöntemlerle konulur.
İlk aşamada ilaç tedavisi ve egzersizler önerilir. Ağrı devam ederse fizik tedavi uygulanır. Fizik tedaviden de sonuç alınmadığı takdirde omurilik çevresine enjeksiyonlarla tedavi uygulanır. Bundan da sonuç alınmadığı durumlarda cerrahi tedavi yöntemi uygulanır.
Servikal stenoz ameliyatı en etkili tedavidir, omurilik ve sinirlerdeki baskıyı ortadan kaldırmayı amaçlar. Dar kanalın yeri ve sıkışmanın ne seviyede olduğu ameliyatın türünü belirler. Operasyonda, omurilik sıkışmasına neden olan disk, kemik ve bağ gibi yapılar gerekirse alınır. Omurgaya baskı yapan disk ya da kemik alınır ve kanal rahatlatılır.
Hasta daha önce bir operasyon geçirmediyse ve kırık, bel kayması gibi bir sorunu yoksa ameliyatta vida-çubuk kullanımına gerek kalmayabilir. Ama birden fazla darlığın açılması gerektiğinde operasyonda vida ve çubuklar kullanılır ve omurgaların birbiriyle desteklenmesi sağlanır. Birkaç ay sonra kemikler birbirine kaynar.
Hasta, ameliyat olduğu gün veya ertesi gün ayağa kaldırılır, ameliyattan sonra birkaç gün içinde taburcu edilir. Hastanın ameliyattan sonra bir hafta evde dinlenmesi gerekir. Hasta, ikinci haftadan itibaren günlük hayatına dönebilir, evden dışarıya çıkabilir. Hastanın ağrısı 3-4 ay içinde biter ancak tam olarak iyileşmesi 1 yılı bulur.
Operasyon sonrasında yürürken, merdiven çıkarken, eğilip kalkarken dikkat edilmesi gerekir. Ameliyatlı bölge, darbelere karşı korunmalıdır. Klozet tercih edilmeli, ağır şeyler taşınmamalıdır. Kas ve kemiklerin güçlenmesi için beslenme biçimine özen gösterilmelidir. Hastanın yatağı, belini koruyabilecek bir yatak olmalıdır. Doktorun önerdiği egzersizler de ihmal edilmemeli, düzenli olarak yapılmalıdır.
Pek çok ağrı şikayeti doktorunuzun vereceği basit ağrı kesici ilaçlarla kontrol altına alınabilmektedir. Fakat bir insanın uzun süreler boyunca ağrı kesici ilaç kullanması bazı yan etkilerin doğmasına neden olur. Örnek vermemiz gerekirse uzun süre ağrı kesici kullanan kişilerin büyük bir bölümü bazı mide rahatsızlıkları ile karşı karşıya kalmaktadır. Bunun dışında yüksek dozda ağrı kesici kullanmanın mide bulantısı, bağımlılık yapması ve kabızlık gibi bazı sonuçları olabilmektedir. Bu yüzden ağrılarla başa çıkabilmek için kullanacağınız ilaçları mutlaka doktor kontrolünde ve gözetiminde kullanmalısınız.
Hastaların büyük çoğunluğu hareket etme güçlüğü yaşarlar ve güçlerinin azaldığını hissederler. Kasların güçlenmesi ve kişinin yeniden güç kazanabilmesi için bazı fizik tedavi uygulamaları ve egzersiz programları önerilmektedir. Yüzme, yürüyüş yapma gibi aktiviteler bunun için fayda sağlayacaktır. Omurga kanal daralması belirti ve semptomlarını azaltmakta faydalıdır. Pek çok hasta omurga kanal daralması yaşarken hareketsiz kalmak istese de mutlaka hareket edilmesi gerekir. Kasların gücünü tümüyle yitirmemesi için karın, bacak ve bel kaslarını güçlendirmek için özel egzersizler yapılmalıdır. Bu egzersizler hastanın hissettiği ağrıları hafifletecektir.
Bir ila üç saat arasında tamamlanabilen omurga kanal daralması ameliyatı anestezi altında uygulanır. Omurlarda kırıklar veya sinir dokularında hasar oluşmaması için operasyonun mutlaka uzman bir doktor ve başarılı bir tıbbi ekip tarafından, ideal koşullar altında gerçekleştirilmesi gerekir. Omurga kanal daralması, kesinlikle ihmal kabul etmeyen önemli bir sağlık sorunudur. Hasta, belirtilerle karşılaştığı an vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Aksi taktirde kişinin yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenecektir. İlaç tedavisinden sonuç alınamadığı taktirde cerrahi tedaviye başvurulması gerekir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Beyin ve Sinir Cerrahi birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Adres
Ziyapaşa Mah. 67055 Sokak No: 1 Seyhan / ADANA
Poliklinik Saatleri
Hafta İçi: 09:00 - 17:30
Güçlü hekim kadrosu ve üst düzey teknoloji ile donatılmış Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde sağlığınıza kavuşup yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Sağlıklı yarınlar için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi!
içeriği görüntüleNot: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
