İnternet ve Bilgisayar Teknolojileri Aşırı Kullanımı

Kompulsif internet kullanımı, psikiyatrinin güncel konularından biri haline geldi. İnternet ve teknoloji modern hayatı kolaylaştırmakla birlikte, zaman içinde hızla artan kullanımları “internet ve teknoloji bağımlılığı”nı ortaya çıkardı. Online oyunlar ve sosyal medyada geçirilen uzun zaman, internetsiz ortamlarda zaman geçirememek, kontrolsüz internet alışverişleri internet ve teknoloji bağımlılığının hayatımıza etkileridir. Bu bağımlılık da diğer bağımlılıklar gibi kişinin aile ve sosyal ilişkilerine, mesleki başarısına zarar verir ve bu bağımlılığa çeşitli psikiyatrik hastalıkların da eşlik etmesine yol açar.

İnternet bağımlılığı ile birlikte en sık görülen psikiyatrik bozukluklar anksiyete bozukluğu, psikotik bozukluk, depresyon veya distimik bozukluk, duygudurum bozukluğudur.

Yazı İçeriği

• İnternet ve Bilgisayar Teknolojileri Aşırı Kullanımı Nasıl Anlaşılır?
• İnternet ve Teknoloji Bağımlılığından Kurtulmak İçin Neler Yapılmalı?
• Teknoloji Bağımlılığı Tedavisi İçin Hayat Tarzında Hangi Değişiklikler Yapılmalıdır?
• İnternet ve Bilgisayar Teknolojisi Bağımlılığı Tedavisi
• İnternet İlaç Mıdır?

İnternet ve Bilgisayar Teknolojileri Aşırı Kullanımı Nasıl Anlaşılır?

İnternet ve bilgisayar teknolojileri aşırı kullanımından söz etmek için şu durumlardan 5 veya daha fazlasını 12 ayı aşkın bir süredir yaşıyor olmak gerekir:

• İnternetle ilgili yoğun zihinsel meşguliyet,
• İnternette geçirilen zamanın giderek artması,
• İnternet kullanımını kontrol altına almak için gösterilen çabaların başarısızlıkla sonuçlanması,
• İnternete ulaşılamadığında gergin, depresif ve yorgun hissetmek,
• İnternette planlanandan daha fazla süre geçirmek,
• Mesleki ya da eğitimsel durumu riske atacak derecede internette zaman geçirmek,
• İnternet kullanımına ilişkin aile ve yakın çevreye ya da terapiste yalan söylemek,
• Gündelik sorunlardan kaçmak için internette zaman geçirmek.

İnternet ve Teknoloji Bağımlılığından Kurtulmak İçin Neler Yapılmalı?

İnternet ve teknoloji bağımlılığından kurtulmak için bağımlılık davranışının altında yatan psikiyatrik sorunların araştırılması ilk adımdır. Davranışın altında yatan bir ruhsal hastalık varsa bu iradeyle çözülemez. Bireyin yalnızca iradesini kullanarak başa çıkma çabası başarısızlıkla sonuçlanır, mutlaka tıbbi tedavi gerekir.

Tedaviye başlamanın ilk şartı bir sorun olduğunu kabul etmek ve yardım istemektir. Eğer davranışın altında depresyon, anksiyete, hiperaktivite veya dürtü kontrol bozukluğu gibi rahatsızlık varsa tıbbi tedavilere başlanmalıdır. Tedavide genellikle bilişsel davranışçı terapi uygulanır. Ayrıca uğraş/sanat terapisi de yararlı olacaktır.

Teknoloji Bağımlılığı Tedavisi İçin Hayat Tarzında Hangi Değişiklikler Yapılmalıdır?

İnternet ve teknoloji bağımlılığından kurtulmak için hayat tarzında bazı değişiklikler yapmak gerekir. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Teknolojinin kullanıldığı zamanları yeniden düzenleyerek tam zıt saatlere kaydırmak ve mekânı değiştirmek,
• Teknoloji kullanımıyla ilgili hedefler belirlemek ve internet kullanımına makul bir zaman sınırlaması getirmek,
• Hedeflenen internet kullanımının bitişini hatırlatan alarm kurmak,
• Teknolojinin en çok kullanılma nedeni olan işlevlerden uzak durmaya çalışmak,
• Evde birden fazla sayıda olan televizyon, bilgisayar gibi bağımlılık konusu olan cihazları azaltıp tek bir cihazı, ortak kullanmak,
• Spor yapmak,
• Aile üyelerinden ve yakın arkadaşlardan yardım ve destek istemek,
• Yeni sosyal beceriler kazanmaya çalışmak.

İnternet ve Bilgisayar Teknolojisi Bağımlılığı Tedavisi

Bağımlılık denince akla ilk olarak sigara, alkollü içecekler veya keyif verici maddeler gelse de teknolojik cihazlar ve internet de psikolojik ve davranış sorularına yol açabilen önemli bir bağımlılık haline gelmiş durumda. Geçmiş yıllarda sadece bilgisayarda kullanılabilen internet günümüzde her yerden erişilebilir durumda. Kolumuzdaki saatler, televizyon, tablet ve telefon gibi cihazlar ile sürekli olarak internet kullanılabilir haldeyiz. Bu da zaman içerisinde bir bağımlılık haline gelebilmektedir. İnternete erişimimiz kısıtlandığında ne yapacağını bilemez hale gelmek, acı ve rahatsızlık hissetmek tehlikeli bir durumdur.

İnternete bağlı olmadan geçirilen her zaman dilimi önemsiz ve acılı hale gelir. Bu gibi yoksunluk krizleri kişinin öfkeli ve saldırgan bir hale gelmesine yol açar. Aile yaşantısı, romantik ilişkileri, akademik yaşantısı ve iş hayatı zarar görür. İnternet bağımlılığı vakaları incelendiğinde erkek çocuklarda kız çocuklarına kıyasla daha yaygın görüldüğü anlaşılmaktadır. Ancak yine de her iki cinsiyet grubunda internet ve teknoloji bağımlılığının hızla arttığı görülmektedir.

Teknolojinin kullanıcılara sunduğu imkanlar aşırı ve yanlış kullanıma yol açarken insanların yaşantısına önemli zararlar verebilmektedir. Bu zararlar arasında hem fiziksel hem de psikososyal problemler bulunmaktadır. Beden duruşu bozulmaya başlar. Kas ağrıları yaşanır. Halsizlik hissi görülmeye başlar. Bunun yanı sıra depresif, aşırı savunmacı, kaygılı, özgüvensiz bir psikososyal durum ortaya çıkar. Kişi karşılıklı iletişim kurmakta zorlanmaya başlar ve sorumluluklarını aksatıp erteleme alışkanlığı geliştirir.

Teknoloji ve internet bağımlılığına neden olan faktörler incelendiğinde, iletişim kurmaktan çekinme, sosyal paylaşımlardan geri durma gibi unsurlar göze çarpar. Bununla birlikte gündelik yaşamın getirdiği yüksek stres ve kaygıdan uzaklaşma arzusu da kişinin internet üzerinden iletişim kurmayı seçmesine neden olabilir. Bunun yanı sıra oynadığı bilgisayar oyunundaki başarısı veya internette kendisine edindiği kimlik, bu gençler için sosyal ortamlarda kendilerini ispat etmenin bir aracı gibi görülebilir. Bu bağımlılığa sahip birçok genç sosyal medyada veya bilgisayar oyunlarında yarattıkları güçlü personalarla sosyal yaşantıda kendilerini kabullendirmeye çalışabilirler.

Bir bireyin teknolojik aygıtlarla geçirdiği zaman ve bunu hangi amaçla yaptığı değişkendir. Hatta bir amaç doğrultusunda başlayan uzun süreli teknoloji kullanımı zaman içerisinde artarak problemli bir duruma sonrasında da bağımlılığa dönüşebilmektedir.

Problemli teknoloji kullanımı son derece ciddi bir sorundur. Bu problemin insanlara yaşattığı sıkıntılar dikkate alındığında internet ve teknoloji bağımlılığının zaman kaybetmeksizin müdahale edilmesi gereken bir durum olduğunu görebiliriz. Bu bağımlılıkla mücadele ederken ailelerin unutmaması gereken bir diğer nokta ise bu araçların hayatı kolaylaştırıcı etkisi ve bunların günümüz yaşantısında bir çeşit gereklilik olduğudur. Teknoloji ve internet bağımlılığı ile mücadelenin amacı bireyi bu araçlardan uzak tutmak değil daha sağlıklı bir kullanım alışkanlığı geliştirmektir. Olası riskleri minimal düzeye çekmek ve sorunlu kullanım biçiminden kurtulmak gerekir.

Bir bireyin teknoloji ve internet bağımlısı olup olmadığını fark edebilmek için onun telefondan, bilgisayardan uzak kaldığında gösterdiği davranışlara, kendini nasıl hissettiğine bakmak gerekir. Bu cihazlarla ne kadar zaman geçirildiği de önemli bir kriterdir. İnternet ve teknolojik cihazlarla geçirilen sürenin kişinin yaşamını nasıl etkilediği analiz edilmelidir. Teknolojik cihazların ve internetin sorunlu kullanımı söz konusu ise mutlaka alanında uzman bir hekimden destek alınması gerekir.

İnternet İlaç Mıdır?

Tıpkı alkol bağımlısı bir bireyin stres altındayken daha çok alkol tüketmek istemesi ya da aşırı yeme problemi olan bir kişinin kendisini gergin hissettiği durumlarda daha çok yemesi gibi bir durum teknoloji ve internet bağımlılığında da geçerlidir. Yani bağımlı birey, duygusal gerginlik anlarında bu durumla başa çıkabilmek için interneti bir çeşit kaçış yeri olarak görebilirler. Bu gibi durumlarda stres, kaygı ve gerilimle mücadele edebilmenin bir aracı olarak internetin görüldüğünü söyleyebiliriz. İnternet ve teknoloji kullanımını arttırdığı düşünülen stres faktörlerini sıralamamız gerekirse:

• Yalnızlık Hissi
• Okul veya iş stresi
• Depresif ruh hali
• Kaygı bozukluğu
• Ekonomik sorunlar
• Sınırlı veya başarısız sosyal paylaşımlar
• Kişinin fiziksel görünümüne dair duyduğu endişeler
• Ve Sosyal anksiyete sorunları

Çocuk ve Ergen Psikiyatri Birim Doktorları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Çocuk ve Ergen Psikiyatri birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.

Diğer Çocuk ve Ergen Psikiyatri Hastalıkları

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.