Öğrenme bozuklukları; çocuğun doğumuyla başlayan ve öğrenmeye, algılamaya ilişkin hayat boyu süren gelişimsel sorunlardır. Dil ve konuşma gelişimi, okuma ve yazma, matematik gibi becerilerindeki zorluk, çocukların eğitim hayatlarını etkilenir. Bu durum gündelik yaşamı ve sosyal ilişkileri de olumsuz etkiler. Hayat boyu süren bu durum, iş yaşantısında da insanların karşısına önemli bir güçlük olarak çıkar.
Öğrenme bozukluğunun belirtileri;
Çocuklarda bu belirtilerden biri görülebileceği gibi birden fazlası da görülebilir.
Öğrenme güçlüğü yaşayan her çocuğun durumu kendisine özgüdür. Bu yüzden tanı konulabilmesi için ayrıntılı bir değerlendirme gerekir.
Çocuğun doğum öyküsü uzman doktor tarafından dinlenir. Okul performansı, gelişimsel özellikleri ve ailenin sosyo-kültürel durumu dikkate alınarak detaylı bir klinik değerlendirme yapılır.
Bu durumlardan en az biri altı aydır devam ediyorsa Özgül Öğrenme Güçlüğü söz konusu olabilir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü üç farklı tipte karşımıza çıkar. Okuma bozukluğu ile ortaya çıkan disleksi, matematik bozukluğu ile seyreden diskalkuli ve yazılı anlatım bozukluğu ile kendisini gösteren disgrafi özgül öğrenme güçlüğü tipleridir.
Öğrenme güçlüklerinin altında yatan neden kesin olarak bilinemese de yapılan araştırmalar beyin yapısındaki işlevsel farklılıklar ile ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Bu farklılıkların kalıtımsal olduğu ve doğuştan geldiği unutulmamalıdır. Anne ve babada benzer bir tıbbi öykü varsa veya kardeşlerden birinde öğrenme güçlüğü gözleniyorsa diğer çocukta da öğrenme güçlüğü yaşanması olasılığı yüksektir.
Bazı vakalarda doğumdan önce veya sonra yaşanan bir problem de öğrenme güçlüğünün oluşmasında rol oynayabilir. Hamilelik döneminde bebeğin yeterli oksijen alamaması, düşük kiloda doğması annenin alkol kullanımı veya prematüre doğum bu sebeplere örnektir. Sanılanın aksine çevresel etkenler, ekonomik zorluklar veya kültürel faktörler öğrenme güçlüğüne neden olmaz.
Bütün çocukların cesaretlendirmeye destek ve sevgi görmeye gereksinimi vardır. Öğrenme güçlüğü olan çocukların bu duygulara olan gereksinimi ise daha fazladır. Ailelerin asıl amacı öğrenme güçlüğünü tedavi etmek değildir. Ailenin temel amacı çocuklarının yaşamları boyunca karşılaşacağı zorluklar karşısında ona destek olmak, onlara sosyal ve duygusal olarak destek vermektir. Çocuğunuzun ev içerisindeki pozitif davranışlarına odaklanmalı ve kendisine güveninin gelişmesini sağlamalıdır. Bu sayede çocuk zorlu durumlara karşı nasıl davranması gerektiğini öğrenir. Hayat karşısında daha güçlü ve dayanıklı bir birey olur. Unutmamak gerekir ki çocuklar çevresindeki insanları model alarak, izleyerek ve taklit ederek öğrenirler. Ailelerin mizah anlayışı, pozitif tutumu ve destekleyici tavrı çocuğun tedavi sürecine olumlu şekilde yansır.
Bu süreçte aile ve okulun işbirliği yapması ve sürekli olarak iletişim içerisinde olması gerekir. Bu sayede öğretmen, öğrenme güçlüğü yaşayan çocuğu daha iyi tanır ve onun ihtiyaçlarına göre hareket edebilir. Her çocuğun zorluk yaşadığı alanlar veya daha başarılı olduğu konular vardır. Çocuğun hangi konuda gelişmiş olduğu değerlendirilmeli, ve buna göre hareket edilerek tedavi sürecine katkı sağlanmalıdır. Bu süreçte görsel algısı kuvvetli çocuklar video, kart veya kitapla öğrenme yoluna gidebilir. İşitsel algısı güçlü çocuklarda ise dersler sesli olarak kaydedilmeli ve bu kayıtları dinleyerek derslerini tekrar etmesine olanak sağlamalı. Öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların arkadaşlarıyla çalışması teşvik edilebilir. Çocuğun başarılı olduğu alanlar tespit edilmeli ve bu alanların sayısı arttırılmalıdır.
Dislekside çocuğun yaşına göre okuma becerisi beklenen düzeyin altında olur. Doğru okuma, okuma hızı ve okuduğunu anlama konusunda zorluk yaşar.
Diskalkulide çocuğun yaşına göre matematiksel becerileri beklenen düzeyin altında olur. Sayılarını, matematiksel sembolleri ve soyut kavramları anlamakta güçlük çeker. Bu da okul başarısının ve günlük yaşamdaki bazı etkinliklerinin bozulmasına yol açar.
Disgrafide çocuğun yaşına göre, yazma becerileri beklenen düzeyinin altında kalır. Sürekli yazım ve imla hatası yapar, metnin organizasyonunu yapmakta zorluk yaşar. Bu durum okul başarısını da düşürür.
Öğrenme bozukluklarının tespiti için çeşitli psikolojik değerlendirme envanterleri uygulanır. Ayrıca öğretmen ve aileden de bilgi alınarak çocuğun öğrenme güçlüğü yaşayıp yaşamadığına karar verilir.
Öğrenme bozukluklarının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, zorluk yaşanan alanlardaki beceriler iyileştirilebilir. Zorluk yaşanan alana ilişkin çocuğu, aileyi ve okulu bilgilendirmek; okuma, yazma ya da matematik alanındaki becerileri kazandırmak; çocuğa kullanabileceği stratejiler öğretmek bu yöntemlerden bazılarıdır.
Becerilerin kazandırılma sürecinde birçok çocuk, öğrenmeyle ilgili yaşadığı sorundan dolayı duygusal olarak yıpranır. Sosyal ilişkilerde ve arkadaşlarıyla olan iletişimde bu zorluk alanı ikincil olarak ortaya çıkabilir. Dolayısıyla öğrenme desteğinin yanında, çocuk ruh sağlığı alanında bir uzmandan destek alınması gerekir.
Öğrenim güçlüğü yaşayan çocuklar belirli alanlarda sorun yaşar. Mesela matematikte sorun yaşarken diğer derslerde herhangi bir sorunları olmaz. Gelişim geriliği ise hepsini etkiler.
Öğrenme güçlüğüne eşlik eden psikiyatrik bozuklar genel olarak gelişim gerilikleri, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, depresif bozukluklar, anksiyete bozuklukları, tik ve davranış bozukluklarıdır.
Tedavi edilmediği zamanlar çocukların eğitim ve sosyal hayatı bu durumdan olumsuz etkilenir. Eğitim hayatı hep olması gerekenin altındadır. Bunun yanında depresif bozukluklar, anksiyete bozuklukları ve davranış bozuklukları ortaya çıkmaya başlar.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Çocuk ve Ergen Psikiyatri birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Doktor güncelleniyor.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Adres
Ziyapaşa Mah. 67055 Sokak No: 1 Seyhan / ADANA
Poliklinik Saatleri
Hafta İçi: 09:00 - 17:30
Güçlü hekim kadrosu ve üst düzey teknoloji ile donatılmış Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde sağlığınıza kavuşup yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Sağlıklı yarınlar için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi!
içeriği görüntüleNot: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
