Çocuklarda Over Torsiyonu, yumurtalıklardan birinin onu yerinde tutmak ve desteklemekle görevli bağların çevresinde dönmesi veya bükülmesini ifade eder. Bu dönme kimi zaman kısmi kimi zaman ise total olarak gerçekleşebilir. Yumurtalık dönmesi olarak da adlandırılan over torsiyonu, nadir görülen bir sağlık sorunudur. Ancak tespit edildiği taktirde acilen tedavi edilmesi gerekir. Zira bu evrede yumurtalık ve fallop tüplerine kan akışı kesilir ve ciddi olumsuz tablolara zemin hazırlayabilir. Acilen tedavi edilmeyen over torsiyonu yumurtalıkların kaybıyla sonuçlanabilir.
Over torsiyonu çocuklarda yumurtalıkların yeterince kan alamamasına yol açar. Bu da şiddetli ağrı şikayetlerine neden olur. Genel olarak 20 ila 40 yaş arası kadınlarda karşımıza çıkan over torsiyonu çocukluk döneminde görülebildiği gibi gebe kadınlarda veya menopoz sonrası dönemde de meydana gelebilir. Hastalığın en yaygın belirtisi aniden ortaya çıkan şiddetli karın ağrısıdır. Genellikle bu şikayete mide bulantısı ve kusma gibi semptomlar da eşlik eder. Tedavi, cerrahi operasyonla yumurtalığın, doğal konumuna getirilmesini hedefler. Özel Ortadoğu Hastanesi Çocuk Cerrahisi Branşı, çocuklarda over torsiyonu ve laparoskopik over torsiyonu ameliyatı hakkında merak edilenleri anlattı.
Yumurtalıklar normal koşullar altında bir ucu karın yan duvarında, diğer ucu ise serbest bir biçimde konumlanırlar. Yumurtalıklar, içerisinden kan damarları geçen bu bağlar sayesinde doğal konumlarında dururlar. Fakat yumurtalık herhangi bir nedenden dolayı, kendisini tutmakla görevli bu bağ etrafında dönerse, bölgeye olan kan akımı azalmaya başlar. Hatta bazı vakalarda yumurtalıklara doğru olan kan akışı tümüyle durur. İşte bu tıbbi tablo over (yumurtalık) torsiyonu olarak tanımlanır.
Over Torsiyonu çoğu zaman kist veya herhangi bir sebepten dolayı büyümüş yumurtalıklarda meydana gelir. Tüplerin normalden uzun olması ve benzeri doğuştan gelen etkenler de yumurtalık torsiyonuna neden olabilir. Over torsiyonu çoğu zaman tek taraflı olur ve genellikle sağ tarafta karşımıza çıkar.
Over (Yumurtalık) Torsiyonu hemen her yaşta karşımıza çıkabilen bir sağlık sorunudur. En yaygın görüldüğü grup 20 – 40 yaş arası doğurganlık dönemindeki kadınlardır. Ancak günümüzde menopoz sonrası görülen over torsiyonu vakalarında artış tespit edilmektedir. Toplam over (yumurtalık) torsiyonu vakalarının yüzde 15’lik bölümü ise çocuklardan oluşmaktadır.
Çocuklarda over torsiyonu rahatsızlığının sebebini saptamak her zaman mümkün olmasa da en temel risk faktörünün normalden büyük, ağır ve hareketli bir yumurtalık olduğunu söylemek gerekir. Çocuklarda Over Torsiyonu için en büyük risk grubu, yumurtalıklarında dermoid kistler ve over kistleri bulunan çocuklardır. İçerisinde diş, saç, yağ gibi çok sayıda madde bulunabilen dermoid kistler ağrı şikayetine yol açarlar ve yumurtalıklarda aşırı bir hareketlilik yaratırlar. Çocukluk dönemindeki over torsiyon vakalarının bir diğer olası sebebi ise yumurtalıkları yerinde tutmakla görevli olan bağların zayıflığıdır.
Çocuklarda Over Torsiyonunun en bariz bulgusu, yumurtalığın döndüğü kısımda kasığa doğru yayılma gösteren keskin ve şiddetli ağrılardır. Yumurtalığın kendi etrafından dönmesi, yumurtalığa doğru akan kanın azalmasına yol açar. Bu azalmanın neticesinde bölgedeki dokular oksijenden mahrum kalır. Bu da kısmi bir iskemi durumunu beraberinde getirir. Erken tanı konulup zamanında tedavi edilmezse kısa süre içerisinde dolaşım bozulur. Bu sürecin sonunda doku kayıpları meydana gelir ve yumurtalıklar işlevini yitirebilir.
Çocuklarda over torsiyonu tanısı konulurken genellikle hastanın muayene edilmesi ve ağrı düzeyinin klinik olarak incelenmesi gerekir. Zira over torsiyonu vakalarında hastaların hissettiği ağrı tipiktir. Over torsiyonuna ilişkin ayırt edici tanı konulurken akut apandisit de dahil olmak üzere çok sayıda ihtimal dikkate alınır. En basit ve doğru sonuç veren tanı aracı ultrasonografidir. Ultrasonografi tetkiki normalde olması gerekenden büyük kistik yumurtalıkların tespit edilmesini sağlar. Doppler ultrasonografi tetkikinden elde edilen bulgular ise dolaşımın ne düzeyde etkilendiği ve torsiyonun süresi konusunda işaretler verir. En ileri vakalarda dopplerde kan akımına rastlanmaz. Over torsiyonunun kesin tanısı için ise laparoskopi yöntemine başvurulur.
Çocuklarda ve yetişkinlerde over torsiyonunun tedavisi cerrahi operasyonla mümkündür. Tanı konulmasının ardından acilen tedaviye başlanmalıdır. Günümüzde eğer bir engel söz konusu değilse birinci tercih laparoskopik over torsiyonu ameliyatıdır. Ameliyata kadar ağrıyı kontrol altına alabilmek için hastaya ağrı kesiciler uygulanır.
Erkenden fark edilen ve ameliyata alınan vakalarda yumurtalıklarda kalıcı bir hasar olmaz. Operasyonda ilk olarak dönen yumurtalık düzeltilir. Sonrasında dokunun sağlık durumuna göre vücuttan çıkartılıp çıkartılmamasına karar verilir. Fakat ihmal edilen ve ya geç kalınan vakalarda kan akımı uzun zaman kesilirse, over dokusunda nekroz yaşanır. Yani over dokusu canlılığını yitirir. Bu gibi vakalarda yumurtalığın vücuttan alınması gerekir. Günümüzde sağlam kalan dokunun hormonal işlevlerinden faydalanmak amacıyla yumurtalığın vücutta kalmasına karar verilebilir. Fakat eğer herhangi bir kitle söz konusu ise çıkartılması gerekir. Kız çocuklarda özellikle sağ tarafta meydana gelen ağrılar mevcutsa, muhakkak yumurtalıklarda herhangi bir sorun olup olmadığı incelenmelidir.
Cerrahi operasyonda ideal kabul edilen ve sıklıkla tercih edilen yöntem laparoskopik cerrahidir. Bu operasyonda karnın alt bölgesinde minimal bir kesi açılır. Laparoskopik cerrahi, doktorun bölgeyi ve iç organları detaylı şekilde görebilmesini sağlar. Ameliyat sırasında ucunda ışıklı bir video kamera bulunan laparoskopi cihazı ile hastanın karın içine giriş yapılır. Yumurtalıklara müdahale edebilmek için de ikinci bir minimal kesi açılır. Dönen yumurtalığa erişildikten sonra organ, eski konumuna getirilir. Yumurtalıklar olması gereken konuma getirilir. Cerrah fallop tüpünü düzeltmek için de bir işlem gerçekleştirmeye karar verebilir. Laparoskopik Over Torsiyonu ameliyatından sonra hastanın rahatsızlığını azaltmak için bazı ilaçlar reçete edilebilir.
Kimi zaman torsiyona uğrayan yumurtalığın tümüyle vücuttan çıkartılması gerekebilir. Tıp literatüründe bu işlem ooferektomi olarak adlandırılır. Ooferektomi ancak yumurtalık dokusunun canlılığını tümüyle yitirilmesi halinde uygulanır.
Hem fallop tüpleri hem de yumurtalığa yönelik kan akışı kesilirse dokular canlılığını yitirebilir. Bu gibi hallerde yumurtalıkla birlikte fallop tüplerinin de çıkartılması kaçınılmaz hale gelir. Menopoz sonrası dönemi yaşayan kadınlarda da over torsiyonunun tekrarlamaması için yumurtalıkların ve fallop tüplerinin çıkartılması gerekebilmektedir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Çocuk Cerrahisi birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Diğer Çocuk Cerrahisi HastalıklarıÖzel Adana Ortadoğu Hastanesi Çocuk Cerrahisi Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Adres
Ziyapaşa Mah. 67055 Sokak No: 1 Seyhan / ADANA
Poliklinik Saatleri
Hafta İçi: 09:00 - 17:30
Güçlü hekim kadrosu ve üst düzey teknoloji ile donatılmış Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde sağlığınıza kavuşup yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Sağlıklı yarınlar için Özel Adana Ortadoğu Hastanesi!
içeriği görüntüleNot: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz
