Karnın üst tarafında, karaciğerin altında bulunan armut biçimli safra kesesinin ameliyat yöntemi ile çıkarılması için uygulanmaktadır.
Safra kesesi, karaciğerde üretilen ve sindirimde kullanılan safrayı toplayıp depolar. Sindirim esnasında kasılan safra kesesi, içerisindeki safrayı bağırsağa boşaltır. Safra ise yağların emilimini sağlamaktadır. Bazı durumlarda safra kesesinde normalde eriyik halde bulunması gereken pigment ve kolesterol çökelek haline gelir. Belirli bir zaman sonra ise gederek büyür ve taş haline gelirler. Bu durumlarda safra kesesinin alınması gerekir.
Yazı İçeriği
Açık veya kapalı yöntemle gerçekleştirilebilen safra kesesi ameliyatında karaciğerin ürettiği safrayı depolamakla görevli olan kesenin çıkarılmasını hedefler. Safrada bulunan kolesterolün kristalleşmesi ve safra kesesinin tümüyle boşalmaması halinde safra taşı olarak adlandırdığımız yapı meydana gelir. Safra taşları ağrıya neden olur ve kanalları tıkar. Bunun neticesinde pankreas iltihabı benzeri komplikasyonlar yaşanabilir. Bu gibi durumlarda doktor ameliyat planlamasını bu durumu gözeterek gerçekleştirir.
Safra kesesi taşı ve çamurundan dolayı tekrarlayan şiddetli karın ağrıları, kusma, ateş ve mide bulantısı, kol ve sırt bölgesine etki eden ağrılar, iyileşmeyen iltihap ve kesenin büzüşmesine neden olan diğer durumlarda safra kesesi ameliyatı gündeme gelir.
Safra taşı görülme olasılığı erkeklere oranla kadınlarda 3 kat daha fazladır. Özellikle çok doğum yapmış kadınlarda daha sık görülmektedir. Yaş ve şişmanlık derecesine göre görülme oran artmaktadır.
%70-80 oranında şikâyet oluşmaz. Başka tetkiklerde saptanırlar. Ama en belirgin şikâyeti karın sağ üst kışından sırta vuran ağrıdır. Bazı durumlarda safra kesesinde bulunan küçük taşlar safra kanalına düşüp tıkanıklık oluşturarak sarılığı sebep olabilmektedir. Bazı durumlarda ise pankreas şikâyetlerinin kaynağı olabildiği gibi şişkinlik, hazımsızlık ve yağlı gıdalara tahammülsüzlük geliştirebilir.
Safra kesesinde bulunan taşlar herhangi bir semptoma neden olmuyorsa alınmasına gerek yoktur. Ancak safra kanallarından birine taş girmesi ve bu kanalı kapatması halinde ameliyat ile alınması gerekir. Tıkanıklık halinde karında şiddetli ve bıçak benzeri bir ağrı oluşur. Tedavi olunmaması durumunda ciddi sorunlara yol açabilmektedir.
Açık Kolesistektomi de denilen Açık Safra Kesesi ameliyatı genel anestezi altında, karnın sağ tarafında bulunan kaburgaların altında bulunan karın duvarına 6 inçlik (15 cm) bir cerrahi kesi açar. Karın boşluğuna girildikten sonra karaciğer ve kas ve dokular safra kesesini ortaya çıkarmak için geri çekilir ve ardından safra kesesi cerrahi işlemle alınır. Kesi dikildikten sonra hasta odasına götürülür. 1-2 saat süren ameliyat sonrası hasta 2-3 gün daha hastanede kontrol altında tutulur. Daha sonra evine taburcu edilir. Hastalığın tamamen iyileşmesi için yaklaşık 2 aylık bir süreye ihtiyaç duyulur.
Safra kesesi ameliyatının ardından hastanın bir gün süresince hastanede gözetim altında tutulması gerekir. Ameliyatın türüne göre değişmekle birlikte genellikle hasta birkaç saat içerisinde kendi başına yataktan kalkabilecek duruma gelir. Safra kesesi ameliyatının ardından bir gün sonra hasta taburcu edilerek evine gönderilir. Safra kesesi ameliyatı geçiren hastalar gündelik rutinlerine dönebilmek için ortalama bir hafta veya on günlük bir süreye ihtiyaç duyarlar.
Safra kesesi ameliyatının ardından uzun süreli olmasa bile bazı yan etkiler görülebilmektedir. Ameliyatın ardından kişinin vücudunda artık safra kesesinin bulunmaması vücutta herhangi bir değişikliğe yol açmaz. Ancak görülebilecek yan etkileri sıralamamız gerekirse:
Bunun dışında ameliyatın ardından hastanın beslenme düzenine özen göstermesi gerekir. Lifli gıdalar, sebze ve meyve tüketimine önem verilmelidir. Bu durum ameliyatın olası yan etkilerinden ishalin giderilmesini sağlar.
Safra kesesi cerrahisinin ardından hasta hareketlerine ve beslenme düzenine azami dikkat göstermelidir. Mümkün olduğunca yağlı, asitli ve baharatlı gıdalardan uzak durulmalı, alkol ve kahve tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Safra kesesi ameliyatının ardından kişinin beslenme konusunda dikkat etmesi gerekenler şu şekildedir:
Hayır maalesef safra kesesi taşlarının ameliyatsız bir biçimde alınması mümkün değildir. Safra taşları alınmazsa ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Safra kesesinde yer alan taşlardan kurtulmak mümkün olsa bile safra kesesinin çıkartılması gerekebilir.
Safra kesesinde yaşanan bir tıkanıklık sarılığa neden olabilmektedir. Safra kesesi ameliyatından sonra sindirim sistemindeki dengesizlikler düzeltilir ve sarılık rahatsızlığı da giderilir.
Safra kesesi ameliyatı tehlikeli bir operasyon değildir. Safra kesesinin alınması gerektiği halde alınmaması çok daha ciddi sağlık sorunlarına yol açacağı için mutlaka ameliyat yapılmalıdır.
Safra kesesini aldırmak kişinin vücut işleyişine herhangi bir zarar vermez. Sindirim sıvısı safra, ameliyat sonrasında karaciğerden bağırsağa akışını sürdürür.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi’nde görev yapan alanında uzman, deneyimli Genel Cerrahi birim doktorlarını aşağıdan daha detaylı bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Genel Cerrahi Birimi’nde hizmet verilen diğer hastalıklara aşağıdan ulaşabilirsiniz.